Suçiçeği

Suçiçeği, Varicella Zoster virüsünün (VZV) neden olduğu oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Kaşıntılı, su toplaması benzeri bir kızarıklığa neden olabilir. Döküntü ilk önce göğüste, sırtta ve yüzde ortaya çıkar. Ardından tüm vücuda yayılır ve 250 ila 500 arasında kaşıntılı kabarcıklara neden olur. Suçiçeği, özellikle bebeklerde, ergenlerde, yetişkinlerde, hamile kadınlarda ve zayıf bağışıklık sistemine sahip kişilerde ciddi olabilir. Hava ve temas yoluyla çok kolay bulaşabildiği için suçiçeğini önlemenin en iyi yolu suçiçeği aşısı yaptırmaktır.

Belirti ve bulgular

Suçiçeği geçirmemiş veya suçiçeği aşısı olmamış herkes hastalığa yakalanabilir. Suçiçeği enfeksiyonu virüse maruz kaldıktan 10 ila 21 gün sonra ortaya çıkar ve yaklaşık 5 ila 10 gün sürer. İlk günlerde ciltte kızarıklıklar görülebilir.

Suçiçeğinin klasik semptomu, sonunda kabuklara dönüşen kaşıntılı, sıvı dolu kabarcıklara dönüşen bir kızarıklıktır. Döküntü önce göğüste, sırtta ve yüzde ortaya çıkabilir ve ardından ağız, göz kapakları veya genital bölge dahil olmak üzere tüm vücuda yayılabilir. Tüm kabarcıkların kabuklaşması genellikle yaklaşık bir hafta sürer.

Döküntüden bir ila iki gün önce ortaya çıkmaya başlayabilecek diğer tipik semptomlar şunları içerir:

• ateş
• yorgunluk
• iştah kaybı
• baş ağrısı

Komplikasyonlar

Suçiçeği komplikasyonları ortaya çıkabilir, ancak hastalığa yakalanan sağlıklı insanlarda yaygın değildir.

Ciddi bir suçiçeği vakası geçirebilecek ve komplikasyon riski yüksek olabilecek kişiler şunları içerir:

• Yaşamın ilk bir ayındaki bebekler.
• 28 haftadan önce doğan bebekler.
• Ergenler.
• Yetişkinler.
• Hamile kadınlar.
• Örneğin, hastalık veya ilaçlar nedeniyle mikrop ve hastalıklarla (zayıflamış bağışıklık sistemleri) savaşma yeteneği azalmış vücutlara sahip kişiler;
  • HIV / AIDS veya kanserli kişiler,
  • Nakil olmuş hastalar,
  • Kemoterapi, bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar veya uzun süreli steroid kullanan kişiler,
  • 2 hafta ya da daha uzun kortizon tedavisi alanlar.

Suçiçeği kaynaklı ciddi komplikasyonlar şunları içerir:

• A Grubu streptokok enfeksiyonları dahil olmak üzere çocuklarda deri ve yumuşak dokuların bakteriyel enfeksiyonları,
• Akciğer enfeksiyonu (pnömoni),
• Beynin enfeksiyonu veya şişmesi (ensefalit, serebellar ataksi),
• Kanama sorunları (hemorajik komplikasyonlar),
• Kan dolaşımı enfeksiyonları (sepsis),
• Dehidrasyon.

Suçiçeği nedeniyle ciddi komplikasyonları olan bazı hastaların hastaneye kaldırılmaları gerekir. Aşı olmayan kişilerde, suçiçeği ölüme neden olabilir.

Aşı programı nedeniyle ölümler artık çok nadir görülmektedir. Bununla birlikte, sağlıklı, aşılanmamış çocuklarda ve yetişkinlerde suçiçeği kaynaklı bazı ölümler görülmeye devam etmektedir. Yapılan araştırmalarda; geçmişte, suçiçeği hastalığından ölen sağlıklı yetişkinlerin çoğu, aşılanmamış çocuklarının suçiçeği hastalığına yakalanması ve ebeveynlerine bulaştırması sonucu yaşamlarını yitirmişlerdir.

Bulaşma

Suçiçeği olan bir kişi, kızarıklığın başlangıcından 1 ila 2 gün önce, tüm suçiçeği lezyonları kabuklanana kadar bulaşıcı olarak kabul edilir. Su çiçeği geçiren aşılanmış kişilerde kabuklanmayan lezyonlar gelişebilir. Bu insanlar, 24 saat boyunca yeni lezyon görülmeyene kadar bulaşıcı olarak kabul edilir.

Varisella-zoster virüsü ayrıca zona hastalığına da neden olur. Suçiçeği sonrasında virüs vücutta kalır (uykuda). İnsanlar, suçiçeği geçirdikten sonra VZV vücutlarında yeniden aktive olduğunda zona olurlar. Zona hastalığı olan kişiler, VZV’yi hiç suçiçeği geçirmemiş veya hiç suçiçeği aşısı yaptırmamış kişilere yayabilir. Bu, zona döküntüsü kabarcıklarından sıvı ile doğrudan temas yoluyla veya kabarcıklardan gelen virüs partiküllerinin solunması yoluyla olabilir. Enfekte olurlarsa zona değil suçiçeği geliştirirler.

Suçiçeği veya zona hastalığı olan bir kişiye maruz kaldıktan sonra birinin suçiçeği geliştirmesi yaklaşık 2 hafta (10 ila 21 gün) sürer. Aşılanmış bir kişi hastalığı kaparsa, yine de başkalarına bulaştırabilir. Çoğu insan için bir kez suçiçeği olmak yaşam için bağışıklık sağlar. Suçiçeği hastalığına birden fazla kere yakalanmak mümkündür, ancak bu yaygın değildir.

“Suçiçeği Partileri”?!

Geçmişte, bazı ebeveynler çocuklarına aşı yaptırmak yerine; çocuklarını suçiçeği olmuş çocuklar ile bir araya getirerek çocuklarına bağışıklık kazandırmayı amaçlamışlardır. Bu yaklaşım oldukça tehlikelidir.

Suçiçeği ciddi olabilir ve sağlıklı çocuklarda bile ciddi komplikasyonlara ve ölüme yol açabilir. Çocuğunuzun semptomlarının ne kadar şiddetli olacağını önceden söylemenin bir yolu yoktur. Bu nedenle, çocuğunuzu hastalığı olan birine maruz bırakma şansını denemeye değmez. Bebekleri ve çocukları suçiçeğinden korumanın en iyi yolu onlara aşı yaptırmaktır .

Önleme ve Tedavi

Önleme

Suçiçeğini önlemenin en iyi yolu suçiçeği aşısı yaptırmaktır. Çocuklar, ergenler ve yetişkinler de dahil olmak üzere herkes, hiç suçiçeği geçirmemişlerse veya hiç aşılanmamışlarsa, iki doz su çiçeği aşısı yaptırmalıdır.

Suçiçeği aşısı, hastalığı önlemede çok güvenli ve etkilidir. Aşı olan çoğu insan suçiçeği geçirmeyecektir. 

Aşılanmış bir kişi suçiçeği geçirirse, semptomlar genellikle daha hafiftir, kabarcıklar daha azdır veya hiç yoktur (sadece kırmızı noktalar olabilir), bazı kişilerde ateş hiç görülmez.

Tedavi

Sağlıklı çocuklarda suçiçeği tedavi gerektirmez. Hastalara bulgulara göre tedavi verilir. Doktorunuz ateş düşürücü ve kaşıntıyı hafifletmek için antihistaminik ilaçlar verebilir. Ancak çoğunlukla, hastalığın kendi kendine iyileşmesi beklenir. Özellikle aspirinin sakıncalı olduğunu ve kullanılmaması gerektiğini belirtmemiz gerekir. Bağışıklık sistemi baskılanmış kişilere antiviral tedaviye başlanabilir. Kullanılacak olan tüm ilaçların doktor kontrolünde kullanılması gerekmektedir.

Suçiçeği olan biri ile temas etmiş duyarlı kişiler 72 saat içinde aşı yaptırırlarsa koruyucu olur. Rutin su çiçeği aşısı 12 aylıktan büyük bebeklere yapılır. 

Öneriler

• Derideki kaşıntıyı azaltmak ve mikrop kapmasını önlemek için günlük banyo yapılabilir. Ancak kesinlikle kese yapılmamalıdır.
• Tırnaklar kısa kesilmelidir.
• Aspirin kullanılmamalıdır.
• Suçiçeği geçiren kişiler; hamile kadınlardan, yeni doğmuş bebeklerden, bağışıklık sistemi yetersiz insanlardan ve kortizon kullananlardan uzak durmalıdır.
• Suçiçeği geçiren çocuklar; döküntüler kabuklanana kadar okula veya kreşe gönderilmemelidir. 

Mutlaka Doktora Başvurulması Gereken Belirtiler

• Deride anormal kızarıklık şişlik
• Beslenememe
• Yetersiz idrar yapma, ağız kuruluğu
• Aşırı sinirlilik, uyuşukluk, uyanma zorluğu
• Yürümede zorluk, dengesizlik
• Kuvvetli öksürük, hışıltı, zor nefes alma, göğüs ağrısı
• Şiddetli baş ağrısı ve kusma
• 4 günden fazla süren ateş
• Boyun ve sırt ağrısı

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Temel korunma yöntemi aşıdır ve rutin aşı takvimine uyulmalıdır. Ayrıca sağlık çalışanları, küçük çocuklarla birlikte yaşayan veya onlara yönelik iş yapanlar, çocuk sahibi olmayı planlayan kadınlar ve bağışıklığı bastırılmış insanlarla birlikte yaşayan kimseler başta olmak üzere, yüksek risk grubunda olan insanlara önerilmektedir.
• Her viral enfeksiyonda olduğu gibi el yıkama, hasta kişilerden uzak durma, kapalı ortamlardan uzak durmak önemlidir.
• Suçiçeği geçirenlerin deride kızarıkların başlamasından döküntülerin kurumasına kadar olan süreçte bulaşmayı önlemek için kreş ve okula gitmemeleri gerekir.
• Suçiçeği geçirenler öksürür ya da hapşırırken ağızlarını kapamalı, ellerini yıkamalı ve başkaları ile aynı eşyaları paylaşmamalıdır.
• Mikrop kapmaması için döküntüler kaşınmamalıdır. Çocukların tırnakları kesilmeli ve hatta gerekirse çocuklara uyurken eldiven giydirilmeli.